Celem projektu ,,Polskość w XXI wieku. Rodzaje identyfikacji narodowej, ich podłoże i konsekwencje” jest uzupełnienie braków w wiedzy na temat tożsamości i identyfikacji z narodem oraz stworzenie innowacyjnej interwencji wzmacniającej konstruktywną identyfikację z Polakami. Dawniej patriotyzm kojarzył się przede wszystkim z poświęceniem dobra własnego – niejednokrotnie własnego zdrowia i życia – dla dobra narodu. Dziś pojęcie to nabiera nowego znaczenia, według naszej wiedzy, nie w pełni zbadanego przez współczesną naukę. Łącząc wiedzę z zakresu nauk społecznych i humanistycznych uzupełnimy luki w tej wiedzy, zgłębiając tematykę tożsamości narodowej. Sprawdzimy, jak niwelować polaryzację grupową i promować konstruktywne wartości narodowe – zmierzające do harmonii wewnątrz grupy własnej, jak i poza nią. Szczególna uwaga zostanie poświęcona roli, jaką tożsamość narodowa i rodzaj identyfikacji z własnym narodem odgrywają w sposobie postrzegania własnego kraju, współobywateli oraz obywateli innych państw.
Przeanalizujemy:
a. Czynniki odpowiedzialne za zbliżanie się do własnego narodu versus dystansowanie się względem niego;
b. Rodzaje i przyczyny różnych typów identyfikacji narodowej (np. konstruktywną – związaną z chęcią działania na rzec grupy własnej, bez dyskryminowania grup obcych versus defensywną – związaną z wrogością międzygrupową);
c. Koncentrację na indywidualnej perspektywie, stawiającej dobro członków grupy własnej na dalszym planie versus koncentrację na perspektywie grupowej – gotowości do niesienia pomocy innym członkom grupy własnej, nawet gdy wiąże się to z pewnymi wyrzeczeniami indywidualnymi;
d. Interwencje wzmacniające konstruktywne formy identyfikacji narodowej wśród Polek i Polaków;
e. Skutki, jakie różne formy identyfikacji grupowej mają dla problemów, z którymi współcześnie mierzy się polski naród (np. dbałość o członków grupy własnej w dobie pandemii COVID-19; zmniejszanie polaryzacji społecznej i rozłamu narodowego).
Celem końcowym będzie stworzenie filmu dokumentalnego, obrazującego różne aspekty współczesnej polskości. Bohaterki i bohaterowie naszego filmu będą pochodzić z różnych grup społecznych i wiekowych. Znajdą się wśród nich mieszkańcy metropolii, mniejszych miast, jak i wsi; osoby o różnych przekonaniach i stylu życia. Wszystkich cechować będzie konstruktywne przywiązanie do własnego narodu, związane z chęcią działania na jego rzecz, bez szerzenia wrogości międzygrupowej czy podziałów w obrębie grupy własnej.
Budżet projektu: 1 714 305 PLN
Projekt "Polskość w XXI wieku. Rodzaje identyfikacji narodowej, ich podłoże i konsekwencje" jest realizowany w ramach konkursu Nauka dla Społeczeństwa Ministerstwa Edukacji i Nauki.
